Stefan Hartman (NHL Stenden): ‘Zet toerisme in voor brede welvaart, niet alleen voor de economie’

Amsterdam weet er alles van: wanneer je toerisme uitsluitend door een economische bril bekijkt, dan gaat het vroeg of laat mis. De inwoners slepen de gemeente nu zelfs voor de rechter omdat deze niet genoeg doet tegen het massatoerisme. “Toerisme in de regio moet niet een doel op zich zijn, maar een middel om brede welvaart te versterken.” Dat stelt dr. Stefan Hartman van NHL Stenden Hogeschool. Een belangrijk signaal richting World Tourism Day op 27 september. Hartman is programmamanager van het European Tourism Futures Institute (ETFI), onderdeel van NHL Stenden.

Brede welvaart draait om welzijn, duurzaamheid en kansen voor de toekomstige generaties. En daar kan toerisme verrassend veel aan bijdragen. Hartman: “Wij moeten toerisme weghalen uit het harde economisch domein en koppelen aan leefbaarheid, natuur en cultuur. Zie toerisme als onderdeel van gebiedsontwikkeling. Net als woningbouw en zorgvoorzieningen. Dan wordt iedereen er beter van en versterk je het welzijn in de regio.”

Waarde optimaliseren

“Amsterdam is het voorbeeld van hoe het niet moet,” vervolgt Hartman. “Daar is toerisme compleet doorgeschoten en betalen inwoners de prijs. Je moet kijken hoe je de waarde van toerisme kunt optimaliseren.” Bewoners moeten ook meeprofiteren. Volgens Hartman kan toerisme bijdragen aan voorzieningen die anders onbetaalbaar zijn, zoals musea en culturele evenementen. Dat vraagt om samenwerking tussen ondernemers, overheden en kennisinstellingen.

Balans in lusten en lasten

“De les uit Amsterdam is dat je toerisme nooit los moet zien van je stad of regio,” besluit Hartman. “Toerisme moet een vanzelfsprekend onderdeel worden van gebiedsontwikkeling. Bij ETFI zijn we volle bak bezig om die omslag samen met ondernemers, gemeenten en overheden te maken. Friesland laat met initiatieven als Arcadia zien hoe toerisme een bijdrage kan leveren aan brede welvaart. Dat levert de inwoners ook echt iets op. Zo’n omslag vraagt om lef, samenwerking en een andere manier van denken.”